Muzeum Miejskie im. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej powstało stosunkowo niedawno, w 1990 roku. Maksymilian Chrobok był zasłużonym dla regionu działaczem politycznym i społecznym oraz jednym z organizatorów założonej w 1976 roku Miejskiej Izby Regionalnej.
Siedzibę muzeum stanowi XX-wieczny budynek dawnej szkoły, który pełnił również funkcję ratusza gminnego. Eksponaty wystawiane w muzeum pochodzą w większości ze zbiorów Miejskiej Izby Regionalnej. Część z nich muzeum zawdzięcza także darczyńcom i specjalnie na ten cel przeznaczonym środkom z budżetu miasta.
Przedmioty tu zgromadzone dotyczą przede wszystkim historii i kultury Rudy Śląskiej i okolicznych miejscowości (Bielszowic, Bykowiny, Chebzia, Czarnego Lasu, Goduli, Halemby, Kochłowic, Nowego Bytomia, Orzegowa, Rudy, Wirka, Nowej Wsi) oraz dziejów ich mieszkańców.
W ramach wystawy stałej w muzeum w Rudzie Śląskiej zobaczyć można:
- eksponaty, dotyczące trzech powstań śląskich i plebiscytu (plakaty, ulotki i inne materiały propagandowe),
- zbiory etnograficzne (sprzęty domowe, meble, porcelanę, narzędzia, używane w pracy i w gospodarstwie domowym; zaaranżowano tu także wnętrza familoków, czyli wielorodzinnych domów, przeznaczonych najczęściej dla górników i ich rodzin),
- stroje regionalne i mundury górnicze,
- kolekcję sztandarów (między innymi sztandar Kopalni Karol z 1899 roku i pochodzący z 1928 roku, sztandar Hufca Żeńskiego Związku Harcerstwa Polskiego z Rudy),
- kolekcję proporców (z których najstarszy, należący do Ewangelickiego Związku Mężczyzn i Młodzieży Męskiej, pochodzi z 1894 roku),
- dokumenty, pisma urzędowe i listy prywatne (między innymi korespondencję rodziny Ballestremów), dyplomy, pocztówki, zdjęcia,
- kolekcję obrazów, grafik i rzeźb autorstwa artystów związanych z Rudą Śląską,
- zbiory kartograficzne (najcenniejsze z nich opracowane zostały przez Martina Helwiga i Tobiasa Konrada Lottera – niemieckich kartografów z XVI i XVIII wieku).
W muzeum organizowane są lekcje muzealne. Zróżnicowane dla przedszkolaków i dzieci z klas I-III szkoły podstawowej oraz dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.
Muzeum jest czynne:
- we wtorki, czwartki i piątki, w godzinach 9:00-16:00
- w środy, w godzinach 9:00-17:00
- w niedziele, w godzinach 13:00-18:00
W każdą niedzielę wstęp do muzeum jest bezpłatny.